Echte Hollandse kost smaakt met het winterse weer natuurlijk extra lekker. En daar komt bij dat die winterse maaltijden, zoals bijvoorbeeld een oer-Hollandse boerenkool stamppot, bomvol vitamines en mineralen zitten! Je krijgt er bijvoorbeeld veel energie van. En dat kunnen we in de wintermaanden goed gebruiken!
In de winter hebben we zin in stevige winterkost, in de zomer in een frisse salade. Ons lichaam past zich waarschijnlijk aan de omgevingstemperatuur aan. Er zijn geen fysieke oorzaken voor extra behoefte aan zwaardere maaltijden in de winter.
Is de reden dan dat we meer energie nodig hebben in de winter en daarom meer behoefte hebben aan ‘stevige kost’? In theorie klopt het: als het koud is, heeft je lichaam iets meer energie nodig om zich warm te houden. Dat gaat echter maar om een paar procent. En laten we eerlijk zijn: in de huidige tijd van centrale verwarming en thermo-ondergoed, hebben we het niet echt koud meer.
Onze verre voorouders hadden het wel koud in de winter. Maar ook zij aten in de winter niet zwaarder en vetter dan in de zomer – integendeel, in de winter was er juist minder voedsel beschikbaar. Je was na de winter eerder magerder geworden dan dikker.
Een echte wetenschappelijke verklaring is er dus niet. We hebben er gewoon zin in! Wat wel wetenschappelijk is bewezen, zijn de effecten van vitamines als het gaat om de energievoorziening in het lichaam. B-vitamines helpen bijvoorbeeld bij de spijsvertering en zorgen ervoor dat ons eten goed verteert en opgenomen wordt in ons lichaam. Ook helpen ze bij de opbouw en afbraak van eiwitten, koolhydraten en vetten. Tot slot hebben de B-vitamines een rol bij de energieproductie in de cellen.
Vitamines in winterkost
Een winterse stamppot bevat veel energievitamines, de B-vitamines. Maar dat is niet het enige. De vitamines B6, B11 en B12 zorgen ook voor een goede weerstand, net als vitamine A, C en D. Om fit de winter door te komen, is het belangrijk om gezond en gevarieerd te eten. Zo krijg je alle vitamines in voldoende mate binnen. Wil je zeker weten dat je alle vitamines en mineralen binnen krijgt? Dan kun je kiezen voor een multivitaminesupplement ter aanvulling.
Maak het zelf!
Stamppot van groene kool met prei en wortel, boordevol wintervitamines
Voor 2 personen heb je nodig:
- 600 gram aardappels -> vitamine C
- 500 gram groene kool -> vitamine C
- 100 gram prei -> vitamine B11
- 100 gram winterwortel -> bètacaroteen (pro-vitamine A)
- 1 ui -> vitamine B11
- 1 eetlepel vloeibare margarine-> vitamine A, D, E
- 2 theelepels mosterd -> vitamine E
- 2 rundersaucijsjes -> vitamine B12
- 1 ½ dl halfvolle melk -> calcium
- Een snufje nootmuskaat -> kalium
Bereidingswijze:
- Schil de aardappelen en kook ze in weinig water in ca. 20 minuten gaar.
- Maak de groene kool en de wortel schoon en snijd het in reepjes.
- Maak de ui en de prei schoon en snijd ze klein.
- Verwarm de margarine in een braadpan en fruit hierin de ui en de prei glazig.
- Voeg de groene kool en de wortel toe met een scheutje water en de nootmuskaat.
- Laat de kool en de wortel in 10 minuten gaar smoren.
- Snijd de rundersaucijsjes in stukjes.
- Bak de rundersaucijsjes in een koekenpan met een antiaanbaklaag in een paar minuten gaar en bruin.
- Maak van de gare aardappelen met de hete melk, peper, mosterd, weinig zout en wat nootmuskaat een puree.
- Schep er de gare kool en wortel door.
- Schep de stukjes rundersaucijs op de stamppot.
Winterse Salade
Voor 2 personen heb je nodig
- 100 gram winterwortel -> bètacaroteen (pro-vitamine A)
- 100 gram winterpostelein -> vitamine B11
- 50 gram pastinaak -> vitamine C
- 75 gram pijnboompitten -> vitamine B11, E
- 1 mandarijn in partjes -> vitamine C
- 80 gram gerookte kip -> vitamine B6, B12
Bereidingswijze:
- Maak de postelein schoon en snijd ze in kleine stukjes.
- Maak de wortel en de pastinaak schoon en rasp deze.
- Rooster de pijnboompitten lichtbruin in een koekenpan.
- Snij de gerookte kip in dunne reepjes.
- Snij de mandarijnenpartjes in tweeën
- Meng alles door elkaar tot een geheel.
- Eventueel op smaak brengen met wat dressing, zout en peper.